Blog Post Title One

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

1. ΔΕφΧανίων 25/2025: Σιωπηρή απόρριψη προδικαστικής προσφυγής - Διεθνές πρότυπο πιστοποίησης που δεν εκδόθηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού 765/2008

Το υποβληθέν από τον αιτούντα, ως δικαιολογητικό της τεχνικής προσφοράς του στον ένδικο διαγωνισμό, διεθνές πρότυπο πιστοποίησης για σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων ISO 22000:2018, το οποίο έχει εκδοθεί από φορέα πιστοποίησης με έδρα στην Ινδία και διαπιστευμένο από τον οργανισμό διαπίστευσης με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής δεν καλύπτει τις προδιαγραφές του άρθρου 56 παρ. 1 του ν. 4412/2016, διότι δεν εκδόθηκε από φορέα διαπιστευμένο σύμφωνα με τον Κανονισμό 765/2008, δηλαδή από φορέα εγκατεστημένο σε κράτος μέλος της Ε.Ε. και διαπιστευμένο από τον εθνικό οργανισμό διαπίστευσης του κράτους μέλους εγκατάστασης, αλλά εκδόθηκε από φορέα εγκατεστημένο σε τρίτη χώρα (Ινδία) και διαπιστευμένο από οργανισμό διαπίστευσης τρίτου κράτους (Η.Π.Α.), ανεξαρτήτως αν ο τελευταίος αυτός οργανισμός έχει υπογράψει διεθνή σύμβαση, αμοιβαίας αναγνώρισης, στην οποία έχει συμβληθεί και ο εθνικός οργανισμός διαπίστευσης.

Για το απαράδεκτο της προσφοράς του αιτούντος κατά τα ανωτέρω, είναι νομικά αδιάφορο εν προκειμένω ότι δεν γίνεται ρητή μνεία του Κανονισμού (ΕΚ) 765/2008 στο σώμα της διακήρυξης.

Δεν μπορεί να εφαρμοστεί το άρθρο 82 παρ.1 περ. γ’ του ν. 4412/2016, προκειμένου να εξετάσει η Αναθέτουσα Αρχή αν το προσκομισθέν από αυτόν πιστοποιητικό έχει ισοδύναμο αποτέλεσμα με πιστοποιητικό εκδοθέν σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) 765/2008, διότι: α) το επίμαχο πιστοποιητικό δεν είναι πιστοποιητικό συμμόρφωσης με πρότυπο διασφάλισης ποιότητας ή πρότυπο περιβαλλοντικής διαχείρισης, στα οποία αναφέρεται το εν λόγω άρθρο, αλλά πιστοποιητικό συμμόρφωσης με πρότυπο πιστοποίησης για σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων και β) ο αιτών δεν επικαλέστηκε και δεν απέδειξε ότι δεν είχε τη δυνατότητα να αποκτήσει πιστοποιητικό το οποίο θα εκδιδόταν από οργανισμό εδρεύοντα εντός κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εντός των σχετικών προθεσμιών, για λόγους για τους οποίους δεν ευθυνόταν ο ίδιος, όπως απαιτεί η ανωτέρω διάταξη, την οποία ο ίδιος επικαλείται (πηγή: QUALEX).

2. ΣτΕ 49/2025 (7μ): (Ν 3900/2010) Πιλοτική δίκη - Δημόσιος διαγωνισμός - Αποκλεισμός λόγω ανακριβούς δήλωσης διαγωνιζομένου - Αρχή της αυτοτέλειας των διαγωνισμών - Η μη δήλωση εκ μέρους του προσωρινού αναδόχου ότι αποκλείστηκε οριστικά από άλλη διαγωνιστική διαδικασία λόγω μη δήλωσης στο ΕΕΕΣ αποκλεισμών του από προηγούμενες διαγωνιστικές διαδικασίες δεν συνιστά λόγο αποκλεισμού

Το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέτασε προδικαστικό ερώτημα που υπεβλήθη από το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 3900/2010. Το ερώτημα αφορούσε την ερμηνεία της περ. ζ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, στο πλαίσιο αίτησης ακύρωσης και αναστολής που είχε καταθέσει εταιρεία παροχής υπηρεσιών ασφαλείας, ανακηρυχθείσα προσωρινός ανάδοχος σε διαγωνισμό. Η προσωρινή ανάδοχος, προσέβαλε απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, η οποία, δεχόμενη προσφυγή συνυποψήφιας εταιρείας, ακύρωσε την κατακυρωτική απόφαση, λόγω πλημμελούς / ανακριβούς δήλωσης στο στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας κλήθηκε να αποφανθεί αν, κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών, συνιστά λόγο αποκλεισμού η μη δήλωση από τον ανάδοχο ότι είχε αποκλειστεί σε άλλο διαγωνισμό, λόγω υποβολής ανακριβούς Ε.Ε.Ε.Σ. σε εκείνον τον διαγωνισμό, χωρίς όμως τα ίδια πραγματικά περιστατικά να στοιχειοθετούν λόγο αποκλεισμού στον τρέχοντα.

Σύμφωνα με την κρίση του Δικαστηρίου, η μη δήλωση αποκλεισμού σε προηγούμενο διαγωνισμό, ως γεγονός καθαυτό, δεν αποτελεί λόγο αποκλεισμού στον νέο διαγωνισμό βάσει του άρθρου 73 παρ. 4 περ. ζ του ν. 4412/2016. Ωστόσο, αν η ανακριβής δήλωση σε προηγούμενο διαγωνισμό αφορούσε πραγματικά περιστατικά που θεμελιώνουν λόγο αποκλεισμού και στον νέο διαγωνισμό, τότε η μη δήλωσή τους στον νέο συνιστά λόγο αποκλεισμού.

Το σκεπτικό βασίστηκε στην ερμηνεία της περ. ζ΄ ως αναφερόμενης σε ψευδείς ή παραπλανητικές δηλώσεις που σχετίζονται με τον ίδιο (τρέχοντα) διαγωνισμό, και όχι με προηγούμενες διαδικασίες. Παράλληλα, υπογραμμίστηκε η αρχή της αυτοτέλειας των διαγωνισμών, που δεν επιτρέπει μεταφορά λόγων αποκλεισμού από παλαιές διαδικασίες χωρίς ειδική αιτιολόγηση. (Αντιθ. μειοψ.). Μετά την επίλυση του προδικαστικού ζητήματος, η υπόθεση παραπέμφθηκε στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών για την περαιτέρω εκδίκασή της (πηγή: QUALEX).

3. ΔΕφΠειραιά 26/2025: Προσβολή Διακήρυξης – Περιορισμός Ανταγωνισμού

Διαγωνισμός με αντικείμενο την «Μίσθωση Απορριμματοφόρων Οχημάτων με Προσωπικό». Απαίτηση της διακήρυξης για ιδιόκτητα απορριμματοφόρα. Ισχυρισμός της αιτούσας για αδικαιολόγητο περιορισμό του ανταγωνισμού, διότι κατά παράβαση της ίσης μεταχείρισης και της αναλογικότητας αποκλείει υποψήφιους αναδόχους, όπως η ίδια, η οποία διαθέτει στην κατοχή της οχήματα με συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, τα οποία μπορούν να εκτελέσουν πλήρως και προσηκόντως το αντικείμενο της σύμβασης. Απόρριψη της προσφυγής της αιτούσας από την Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., που έκρινε ότι η θέσπιση των προδιαγραφών που η αναθέτουσα αρχή κρίνει πρόσφορες ή αναγκαίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών της, δεν παραβιάζει τις αρχές του ανταγωνισμού εκ μόνου του λόγου ότι συνεπάγεται αδυναμία συμμετοχής στον διαγωνισμό.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η απαίτηση της διακήρυξης να είναι ιδιοκτησίας του αναδόχου το σύνολο των εννέα απορριμματοφόρων του διαγωνισμού δεν εισάγει αδικαιολόγητο περιορισμό στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού, καθόσον πρόκειται για όρο πρόσφορο και ανάλογο προς τον σκοπό της διασφάλισης της έγκαιρης, ορθής και αποτελεσματικής εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων, που συνδέονται άμεσα και με την προστασία της δημόσιας υγείας.

Προκύπτει, ότι από τους όρους της διακήρυξης, δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό έχουν και οι οικονομικοί φορείς που δεν διαθέτουν ιδιόκτητα οχήματα, στην περίπτωση, όμως, αυτή δεν δύνανται για την κάλυψη της σχετικής απαίτησης να προβούν σε συμφωνία μίσθωσης ή leasing, αλλά σε συμφωνία «δανεισμού» των οχημάτων από τρίτο ή τρίτα πρόσωπα που τα διαθέτουν μέσω της δυνατότητας στήριξης στις ικανότητες τρίτων. Απορρίπτει (πηγή: ΝΟΜΟΣ).

4. ΔΕφΙωαννίνων 34/2024: Προσβολή Διακήρυξης – Ιατροτεχνολογικά Προϊόντα – CE Mark

Διαγωνισμός προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Η θέσπιση με τη διακήρυξη των προδιαγραφών από ποσοτική και ποιοτική άποψη, που η αναθέτουσα αρχή κρίνει πρόσφορες ή αναγκαίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών της, δεν παραβιάζει τους κανόνες του ανταγωνισμού, εκ μόνου του λόγου ότι συνεπάγεται αδυναμία συμμετοχής στο διαγωνισμό ή καθιστά ουσιωδώς δυσχερή τη συμμετοχή σε αυτόν των διαγωνιζόμενων των οποίων οι υπηρεσίες δεν πληρούν τις προδιαγραφές αυτές.

Ελέγχονται, όμως, οι τεχνικές προδιαγραφές από την άποψη της τήρησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της απαγόρευσης των διακρίσεων, καθώς και της αρχής της αναλογικότητας. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή δεν εμποδίζεται να θεσπίσει, πέραν της πιστοποίησης CE, ελάχιστες απαιτήσεις περί χαρακτηριστικών που προδιαγράφουν τον τύπο και το συγκεκριμένο είδος, κατηγορία και προορισμό του προϊόντος σε σχέση με την προοριζόμενη χρήση του, και τούτο, ανεξαρτήτως του κριτηρίου ανάθεσης. Στον συγκεκριμένο δε διαγωνισμό, η Αναθέτουσα Αρχή είχε ακολουθήσει τις τεχνικές προδιαγραφές που εγκρίθηκαν από την ΕΚΑΠΥ. Απορρίπτει (πηγή: ΝΟΜΟΣ).

5. ΔΕφΠειρ 410/2024: Παράλειψη υποβολής δικαιολογητικών λήψης μέτρων αυτοκάθαρσης - Απόρριψη προσφοράς υποψηφίου αναδόχου που  έχει κριθεί ένοχος εκ προθέσεως σοβαρών απατηλών δηλώσεων -Ακύρωση απόφασης κατάπτωσης εγγυητικής επιστολής.

Η μη ανταπόκριση σε πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών που αποδεικνύουν την αξιοπιστία του φορέα συνιστά αυτοτελή λόγο αποκλεισμού από τον επίδικο διαγωνισμό. Η  πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών μπορεί παραδεκτά να λάβει χώρα σε οποιοδήποτε στάδιο του διαγωνισμού πριν την κατακύρωση, ήτοι τόσο κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής, όσο και κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών του προσωρινού αναδόχου.

Έλλειψη υποχρέωσης της Αναθέτουσας Αρχής να προχωρήσει στην έκδοση απόφασης για τη διαπίστωση της επάρκειας ή μη των επανορθωτικών μέτρων, μετά από σύμφωνη γνώμη της επιτροπής της παρ. 9 του άρθρου 73 του Ν.4412/2016, εφόσον δεν προσκομίστηκε στην αρμόδια επιτροπή διαγωνισμού, κανένα αποδεικτικό στοιχείο προς απόδειξη της λήψης των δηλωθέντων μέτρων.

Ελλείψει, ρητής πρόβλεψης για την κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής των λοιπών, πέραν του προσωρινού αναδόχου, συμμετεχόντων που δεν έχουν αναδειχθεί ως προσωρινοί ανάδοχοι, στην περίπτωση που αποκλεισθούν από τον διαγωνισμό, και ενόψει της κυρωτικής φύσεως της κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, δεν μπορεί να γίνει δεκτή, ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν τον προσωρινό ανάδοχο και στην περίπτωση που διαπιστώνεται ο ίδιος λόγος αποκλεισμού σε άλλον συμμετέχοντα (πρβλ. ΣτΕ 1671/2022, 1985/2021). Ακυρώνει απόφαση κατά το μέρος με το οποίο αποφαζίζεται κατάπτωση εγγυητικής επιστολής. (πηγή: ΝΟΜΟS).

ΝΒ | Εντύπωση προκαλεί η παράλειψη αξιολόγησης και εφαρμογής στην απόφαση αυτή της αρ. 102080/24.10.2022 (Β' 5623) απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων με θέμα «Ρύθμιση θεμάτων σχετικά με την εξέταση επανορθωτικών μέτρων από την Επιτροπή της παρ. 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016» σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2α της οποίας, προβλέπεται «α. Όταν τα μέτρα αυτοκάθαρσης που επικαλείται ο οικονομικός φορέας αποδεικνύονται με την προσκόμιση σχετικών στοιχείων (π.χ. εκδοθείσες αποφάσεις διοίκησης, αποδεικτικά εξόφλησης προστίμων, αλληλογραφία με αρμόδιες ελεγκτικές αρχές κ.λπ.), η αναθέτουσα αρχή, πριν την αποστολή του σχεδίου απόφασής της στην Επιτροπή, υποχρεούται να ζητήσει την προσκόμιση τους, αν ο οικονομικός φορέας δεν τα έχει ήδη προσκομίσει με δική του πρωτοβουλία».

6. ΔΕφΑθ 755/2024: Προσβολή Διακήρυξης – Φωτογραφικότητα Τεχνικών Προδιαγραφών

Διαγωνισμός προμήθειας αντιδραστηρίων με παραχώρηση συνοδού εξοπλισμού για κυτταρολογικό τμήμα Νοσοκομείου.  Με την 99/2024 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ η σχετική προδικαστική προσφυγή έγινε δεκτή εν μέρει και ακυρώθηκε η προσβαλλόμενη διακήρυξη μόνο κατά το μέρος που αναφέρεται η εμπορική ονομασία «….» στις τεχνικές προδιαγραφές της ομάδας Β’, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της αιτούσας περί φωτογραφικότητας των οικείων διατάξεων της Διακήρυξης.

Η αιτούσα επαναφέροντας τον σχετικό λόγο της προδικαστικής της προσφυγής προβάλλει ότι ακόμα και αν παραλειφθεί από όλες τις τεχνικές προδιαγραφές της Ομάδας Β’ η εμπορική ονομασία «...» και πάλι, οι τεχνικές προδιαγραφές έτσι όπως έχουν συνταχθεί και αποτυπωθεί στην συμπροσβαλλόμενη διακήρυξη, περιγράφουν ακριβώς τα προϊόντα του κατασκευαστή οίκου «...» που παράγει τους αναλυτές με την εμπορική ονομασία «...» και τα αντιδραστήρια και τα αναλώσιμα που χρησιμοποιούνται επ’ αυτών.

Απόρριψη ισχυρισμού περί φωτογραφικότητας ως απαράδεκτου, διότι μόνη, η με βάση την αρχή της αναλογικότητας, αμφισβήτηση της επιλογής από την αναθέτουσα αρχή των τεχνικών προδιαγραφών των ειδών της Ομάδας Β’, είναι αόριστη εφόσον δεν προβάλλονται ειδικότεροι ισχυρισμοί και δεν προσκομίζονται αποδεικτικά στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι η συμμετοχή της αιτούσας στον διαγωνισμό κατέστη δυσχερής, λόγω των συγκεκριμένων όρων της διακήρυξης και μάλιστα του συνόλου αυτών.

Δεν συνιστά φωτογραφική προδιαγραφή η γενική επίκληση του ότι οι λοιπές εταιρείες του κλάδου με τις προδιαγραφές της προσβαλλόμενης διακήρυξης όπως έχουν διατυπωθεί, δεν μπορούν να μετάσχουν στο διαγωνισμό.  

Η αιτούσα δεν στοιχειοθέτησε αδυναμία σύνταξης και υποβολής λυσιτελούς προσφοράς, δεδομένου ότι έλαβε μέρος στην ένδικη διαγωνιστική διαδικασία έστω και με επιφύλαξη. Η αίτηση απορρίφθηκε (πηγή: QUALEX).